Firma otrzyma z PFRON 75 proc. kosztów zatrudnienia

Od 2009 roku w Polsce będzie obowiązywał nowy system pomocy za zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Firmy nie będą już składać odrębnych wniosków o dofinansowanie do wynagrodzeń i refundację składek do ZUS. Każdy pracodawca otrzyma maksymalnie 75 proc. kosztów zatrudnienia niepełnosprawnego, tj. łącznie wynagrodzeń i składek. Tak wynika z nowego rozporządzenia Komisji Europejskiej, które od przyszłego roku zastąpi obecnie obowiązujące rozporządzenie nr 2204. Polska musi dostosować do niego krajowe przepisy.

Ponadto z informacji, do jakich dotarła GP, wynika, że rząd planuje także inne uproszczenia w systemie pomocy za zatrudnienie niepełnosprawnych. Docelowo pomoc taką mają przyznawać i rozdzielać samorządy powiatowe.

Jeden wniosek

Jeśli projekt rozporządzenia KE nie ulegnie zmianie, od przyszłego roku pracodawca zatrudniający niepełnosprawnego pracownika, który chce uzyskać publiczną pomoc, będzie musiał jedynie złożyć wniosek o dotację maksymalnie do 75 proc. kosztów jego zatrudnienia.

Jeśli pracodawca poniesie dodatkowe koszty związane z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, będzie mógł starać się o ich rekompensatę, ale będzie musiał udowodnić, że rzeczywiście je poniósł. Wszystko wskazuje, że wysokość udzielanej pomocy będzie dodatkowo uzależniona od stopnia niepełnosprawności pracownika.

„Najprostszym i najlepszym rozwiązaniem byłoby nieróżnicowanie takiej pomocy. Rozumiem jednak, że rząd będzie starał się promować zatrudnienie osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności” - mówi Jan Zając, prezes Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.

Resort nie zdecydował jeszcze, kto będzie adresatem wniosku o udzielenie publicznej pomocy na zatrudnienie niepełnosprawnych.

„Będziemy starali się wykorzystać przynajmniej częściowo obecny System Obsługi Dofinansowań i Refundacji, ze względu na krótki okres, jaki będziemy mieli na wdrożenie nowych rozwiązań” - mówi Alina Wojtowicz-Pomierna, zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Nowe rozporządzenie KE ma być gotowe na przełomie maja i czerwca tego roku. Wejdzie w życie 1 lipca. Uwzględniając przewidywany półroczny okres przejściowy, dostosowane do rozporządzenia przepisy krajowe muszą wejść w życie od 1 stycznia 2009 r.

Koniec SODiR

Z informacji, do których dotarła GP, wynika jednak, że resort pracy opracowuje nowy system dystrybucji pomocy, który zastąpi skomplikowany i kosztowny system SODiR prowadzony przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jego funkcje może częściowo przejąć Elektroniczny Krajowy System Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności, a docelowo samorządy powiatowe, które już teraz dzielą środki na przykład na wyposażenie miejsc pracy niepełnosprawnych. Mogą więc w przyszłości rozdysponować także dotacje do ich wynagrodzeń i składek do ZUS.

Głównym zadaniem PFRON będzie w takiej sytuacji zbieranie wpłat od pracodawców z tytułu niezatrudniania niepełnosprawnych oraz prowadzenie programów rehabilitacji, przede wszystkim działań finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Zmiany w refundacji

Zanim obowiązywać będą nowe przepisy dotyczące udzielenia pomocy na zatrudnienie osób niepełnosprawnych, zmienić mogą się obecnie obowiązujące zasady refundacji ich składek do ZUS. Od początku tego roku pracodawcy i renciści prowadzący działalność gospodarczą muszą najpierw opłacić je w ZUS, a następnie starać się o ich zwrot w PFRON. Procedura refundacji jest tak skomplikowana, że tylko 3 tys. spośród 15 tys. zarejestrowanych w PFRON rencistów dotychczas otrzymało zwrot wcześniej opłacanych do ZUS składek.

„Zapłaciłem składki za styczeń i luty, a zwrot mam dostać dopiero za kilka dni” - mówi Zygmunt Niedzielak, przedsiębiorca z Warszawy.

Aby usprawnić system refundacji, eksperci reprezentujący pracodawców i PFRON przygotowali już projekt zmian w systemie SODiR. Pracodawcy zaproponowali, aby zmiana sposobu rozliczania refundacji (np. z metody ryczałtowej na metodę kosztów rzeczywistych) była możliwa w trakcie wypełniania wniosku o refundację, bez konieczności wysyłania oddzielnego pisma do PFRON. Do tej pory nie było takiej możliwości, a jedynym sposobem zmiany metody rozliczania było pismo do Funduszu z prośbą o korektę.

Ułatwieniem ma być także opracowywanie elektronicznego raportu, w którym będzie podawana narastająco zbiorcza wysokość dofinansowania i refundacji, przysługujących na pracownika od początku roku. Dotychczas pracodawcy musieli zliczać ręcznie te wartości za każdy miesiąc. Po poprawkach będą oni mieli wgląd do tych danych na każdym etapie wypełniania wniosku.

„W ciągu dwóch tygodni opracujemy z firmą Sygnity, która tworzyła SODiR, harmonogram zmian w systemie elektronicznym” - zapewnia Szczepan Wroński, dyrektor Wydziału Dofinansowań Rynku Pracy PFRON.

Podkreśla, że fundusz przeprowadza właśnie rekrutację pracowników, dzięki którym przyspieszony zostanie proces badania wniosków o refundację opłaconych już składek.

W 2008 roku refundacja składek do ZUS za osoby niepełnosprawne będzie kosztować 1,07 mld zł

1,8 mld zł będzie kosztować dofinansowanie do ich wynagrodzeń

17 proc. niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym ma pracę

• Dofinansowanie do pensji i refundacja składek do ZUS niepełnosprawnych będą wypłacane łącznie;
• Pracodawcy złożą jeden, a nie kilka wniosków o wypłatę publicznej pomocy na zatrudnienie rencistów;
• Docelowo środki na rehabilitację zawodową niepełnosprawnych może rozdzielać starosta.

Łukasz Guza